Kiedy zawrzeć umowę o dzieło, a kiedy umowę zlecenie? To pytanie nie jest przypadkowe. Większości freelancerów i przedsiębiorców zależy na tym, by unikać ZUS-u, oskładkowania i dodatkowych obowiązków, które wiążą się z umową zlecenie czy z umową o świadczenie usług. W efekcie często dążymy do tego, by zawierać umowę o dzieło. Ale czy zawsze jest to prawidłowe?
Spis treści
Umowa o dzieło a umowa zlecenie – wideo
Ten artykuł powstał na bazie odcinka cyklu „Zapytaj prawnika” poświęconego różnicom między umową o dzieło a umową zlecenie. Wideo dostępne poniżej.
Wszystkie odcinki cyklu „Zapytaj prawnika” znajdziesz na dedykowanej podstronie.
Jak odróżnić dzieło od usługi?
Nie zawsze w przypadku umowy o dzieło faktycznie ono występuje. Jeżeli nie mówimy o osiągnięciu namacalnego rezultatu, jakim jest np. projekt graficzny, logotyp, przetłumaczenie tekstu czy jakikolwiek wymierny efekt, to istnieje duże ryzyko, że powinniśmy zawrzeć umowę o świadczenie usług lub umowę zlecenie.
Wszędzie tam, gdzie powierzamy wykonywanie jakichś czynności np. obsługę social mediów, pisanie artykułów, nie mówiąc np. o sprzątaniu czy sytuacjach, w których nie liczy się rezultat, a bardziej wykonywanie czynności, tam powinniśmy zawierać umowę zlecenie.
Zamiana umowy zlecenie w umowę o dzieło – tego nie rób!
Często obserwuje się w obrocie umowy, w których z czynności typowo zleceniowych próbuje się zrobić dzieło, jak np. umowa o wysprzątanie powierzchni poziomej. Taka zamiana umowy zlecenie w umowę o dzieło nie zadziała.
Nazwa i treść umowy nie sprawią, że nagle zmieni się jej charakter. Liczy się stan faktyczny. Wszędzie tam, gdzie pojawiają się czynności, tam mamy do czynienia z umową o świadczenie usług, nawet jeśli nazwiemy ją dziełem.
Jeżeli zawrzemy umowę o dzieło w sytuacji, gdy tego dzieła nie ma, ZUS z łatwością taką umowę podważy i będzie dochodził zapłaty zaległych składek wraz z odsetkami.
Rezultat a należyta staranność – na czym Ci zależy?
Jak rozróżnić umowę o dzieło od umowy zlecenie? Oprócz tego, że skupiamy się na różnicy między czynnościami a namacalnym rezultatem, warto postawić sobie pytanie, czy chcemy rozliczać wykonawcę z dokładania należytej staranności, czy interesuje nas rezultat.
Przykładowo, jeżeli zamawiamy projekt graficzny, to nie bierzemy pod uwagę, czy grafik należycie go wykonywał i dołożył staranności w trakcie pracy, tylko interesuje nas, czy efekt finalny jest taki, jak zamawialiśmy. I to jest właśnie sytuacja typowa dla umowy o dzieło.
Pojawia się wtedy odpowiedzialność wykonawcy za wady dzieła, która różni się od odpowiedzialności przy umowie zlecenie – w tym przypadku ponosi on odpowiedzialność za należytą staranność.
Dlatego często mówi się, że umowa o świadczenie usług czy umowa zlecenie to umowy należytej staranności, w odróżnieniu od umowy o dzieło, która jest umową rezultatu. Ta kwestia również odróżnia oba rodzaje umów.
Podsumowując, umowę o dzieło zawieramy, kiedy zamawiamy coś namacalnego. Zależy nam na osiągnięciu określonego rezultatu, który jesteśmy w stanie opisać. Umowa zlecenie czy umowa o świadczenie usług mają zastosowanie tam, gdzie pojawiają się czynności wykonywane w określonym czasie.
Czas trwania umowy i możliwość wypowiedzenia
Dla umowy o świadczenie usług czy umowy zlecenie charakterystyczny jest fakt, że zawiera się je na czas określony lub nieokreślony, często z możliwością wypowiedzenia.
Natomiast umowa o dzieło nie jest zawierana na określony czas. Precyzujemy jedynie termin wykonania dzieła, ale nie jest to czas trwania umowy. Co więcej, umowa o dzieło nie podlega wypowiedzeniu. Można od niej odstąpić wyłącznie w określonych przypadkach wynikających z kodeksu cywilnego.
Pamiętaj, że umowa zlecenie jest w większości przypadków umową o świadczenie usług. Mówiąc „zlecenie”, mamy na myśli wykonywanie czynności prawnych. W rzeczywistości jednak większość umów zlecenie dotyczy czynności faktycznych i wtedy prawidłowa terminologia to „umowa o świadczenie usług”.
Jeśli widzisz w sieci wzmiankę o umowie o świadczenie usług, to wiedz, że tak naprawdę mówimy też o umowie zlecenie.
Pakiet Udanej Współpracy
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w związku z umowami, wyślij wiadomość na adres kancelaria@prakreacja.legal.
Jeżeli szukasz szybkiego rozwiązania, sprawdź Pakiet Udanej Współpracy.
Indywidualna pomoc
Wyślij wiadomość na adres wojciech.wawrzak@prakreacja.pl.
Bonus: mini kurs o umowach prawnoautorskich
Dodatkiem do tego materiału jest mini kurs e-mailowy o umowach prawnoautorskich.
Kurs dostępny jest dla subskrybentów newslettera. Zapisz się do newslettera, żeby wziąć udział w kursie.
