Czym różni się umowa o dzieło od umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych? Takie pytanie często trafia na moją skrzynkę kancelaryjną.
Dziś kilka słów o tym, czy trzeba te dwie umowy zawierać oddzielnie, czy może wystarczy jedna – kombinowana.
Spis treści
Umowa o dzieło a przeniesienie autorskich praw majątkowych – wideo
Ten artykuł powstał na bazie odcinka cyklu „Zapytaj prawnika” poświęconego umowie o dzieło i przeniesieniu autorskich praw majątkowych. Wideo dostępne poniżej.
Wszystkie odcinki cyklu „Zapytaj prawnika” znajdziesz na dedykowanej podstronie.
Prawa autorskie na przykładzie projektu graficznego
Umowa o dzieło to taka umowa, mocą której zamawiamy wykonanie dzieła, np. projektu graficznego. A jeżeli zamawiamy projekt graficzny, to jesteśmy też zainteresowani korzystaniem z niego.
W rozumieniu prawa autorskiego projekt graficzny stanowi utwór. Aby móc korzystać z projektu graficznego będącego utworem, musimy mieć do niego albo prawa autorskie, albo przynajmniej licencję.
Jeżeli umowa o dzieło, w ramach której projektant graficzny stworzył projekt, milczy na temat praw autorskich, nie mamy żadnego skutku w tym zakresie. Zamówiliśmy projekt, wypłaciliśmy za niego wynagrodzenie, ale jeszcze nie mamy uprawnień, by z niego korzystać. Co w takiej sytuacji?
Można konstruować tzw. licencję dorozumianą, ale jest to ryzykowne rozwiązanie.
Lepiej podejść do tego tematu na etapie tworzenia umowy, niż później posiłkować się argumentacją, że w ramach wynagrodzenia z umowy o dzieło wypłacone było również wynagrodzenie za tzw. licencję dorozumianą.
Umowa kombinowana, czyli umowa o dzieło i przeniesienie praw autorskich w jednym
Co zrobić, jeżeli mamy dzieło noszące znamiona utworu? Mowa nie tylko o projekcie graficznym, ale też jakimkolwiek innym dziele, które stanowi utwór. Najczęściej zawieramy wtedy umowę o dzieło wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych.
Umowa ta reguluje nie tylko zamówienie dzieła, ale też wątek przeniesienia do niego praw autorskich.
Tym samym w ramach jednego dokumentu zapisujemy zarówno postanowienia właściwe dla umowy o dzieło, jak i dla umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Najczęściej jest to odrębny paragraf zatytułowany np. „Prawa autorskie”, w którym przewidujemy, że z chwilą zapłaty wynagrodzenia bądź z chwilą zaakceptowania dzieła dochodzi do przeniesienia autorskich praw majątkowych na zamawiającego. Określamy przy tym pola eksploatacji, warunki i wynagrodzenie.
Umowa o dzieło wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych, czyli umowa kombinowana, to tylko jeden z trzech wariantów.
Umowa o dzieło i autorskie prawa majątkowe w dwóch odrębnych umowach
Zdarza się, że zawierane są oddzielne umowy, czyli najpierw zawieramy „czystą” umowę o dzieło, która dotyczy tylko zamówienia dzieła, a dopiero później regulujemy wątek przeniesienia autorskich praw majątkowych odrębną umową.
To dopuszczalne, ale mało praktyczne rozwiązanie.
Po co mnożyć formalności i dokumenty, skoro możemy rozprawić się z tym tematem w ramach jednej umowy kombinowanej?
Podpisanie odrębnych umów może mieć miejsce, jeśli na początku nie pomyśleliśmy o przeniesieniu autorskich praw majątkowych bądź z innych względów nie umieściliśmy tej kwestii w umowie o dzieło. W takim przypadku zawieramy oddzielną umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Umowa o dzieło dorozumiana oraz podpisana umowa o przeniesienie praw autorskich
Bywa też, że nie mamy sformalizowanej umowy o dzieło – wykonywane jest ono na podstawie zamówienia mailowego czy ustaleń ustnych.
Jeśli dopiero po wykonaniu i akceptacji dzieła chcemy uregulować wątek autorskich praw majątkowych, zawieramy wyłącznie umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
W tym zakresie nie możemy sobie pozwolić na mailowe ustalenia, dlatego że umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Często zdarza się tak, że umowa o dzieło jest niesformalizowana – przyjmuje postać mailową, dorozumianą, a nawet ustną – dopiero przeniesienie autorskich praw majątkowych regulowane jest formalną umową.
Umowa o dzieło i licencja – 3 scenariusze
Podsumowując, w zakresie regulacji umowy o dzieło i umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych dopuszczalne są 3 opcje:
- Umowa o dzieło wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych, czyli umowa kombinowana.
- Oddzielnie umowa o dzieło i umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
- Umowa o dzieło w formie dorozumianej oraz spisana umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych.
Dziś mówiłem o przeniesieniu autorskich praw majątkowych, ale możemy równie dobrze zastąpić przeniesienie praw majątkowych licencją. Wtedy będziemy mieli umowę o dzieło wraz z umową licencyjną bądź oddzielne umowy: umowę o dzieło i licencyjną, bądź samą umowę licencyjną.
Pomoc prawna
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej w związku z umowami lub prawem autorskim, wyślij wiadomość na adres kancelaria@prakreacja.legal.
Jeżeli szukasz szybkiego rozwiązania, być może zainteresuje cię szablon umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowy licencyjnej.
Bonus: mini kurs o umowach prawnoautorskich
Dodatkiem do tego materiału jest mini kurs e-mailowy o umowach prawnoautorskich.
Kurs dostępny jest dla subskrybentów newslettera. Zapisz się do newslettera, żeby wziąć udział w kursie.
