Czy można założyć spółkę cywilną z małżonkiem? Czy odpowiada się za długi zaciągnięte przez jej wspólnika? Czy można prowadzić własną firmę i jednocześnie być wspólnikiem takiej spółki?
O spółce cywilnej napisano już chyba wszystko, a mimo to w dalszym ciągu przedsiębiorcy zadają mnóstwo pytań z nią związanych. Ponieważ w ramach artykułu nie sposób odpowiedzieć na nie wszystkie, w dzisiejszym artykule skupię się na tych najważniejszych i najczęstszych. Zapraszam do lektury.
W artykule „Którą spółkę wybrać? Praktyczny przewodnik” miałeś już możliwość dowiedzenia się co nieco o spółce cywilnej. Opisywałem odpowiedzialność za długi w tej spółce, koszty jej założenia i funkcjonowania, a także formalności. Jeśli interesują cię te kwestie, to zajrzyj koniecznie do powyższego artykułu, zanim zaczniesz czytać dzisiejszy. Jeśli jednak opisywane tam zagadnienia nie są ci już obce i chciałbyś dowiedzieć więcej, to śmiało możesz kontynuować.
Spis treści
Podcast
O spółce cywilnej i o spółkach w ogóle rozmawialiśmy z Rafałem Gondzio w ramach jednego z odcinków podcastu „Prawo dla kreatywnych”. Poniżej widzisz odtwarzacz, który pozwoli ci odsłuchać rozmowę.
Niestety, ale wybrałeś/aś brak obsługi Soundcloud w menu cookies. Zmień to ustawienie, żeby zobaczyć w tym miejscu odtwarzacz.
Wszystkie pozostałe odcinki podcastu „Prawo dla kreatywnych” znajdziesz na podstronie poświęconej podcastowi.
Czy można założyć spółkę cywilną z małżonkiem?
Można. Prawo nie przewiduje w tym zakresie żadnych ograniczeń. Skąd biorą się wątpliwości? Najpewniej z obaw przed ZUSem.
Jeśli jeden z małżonków prowadzi działalność, a drugi mu pomaga bez żadnego tytułu prawnego, to rzeczywiście ZUS może uznać pomagającego małżonka za osobę współpracującą i wymagać od niego uiszczenia składek. Taka sytuacja nie występuje jednak, gdy oboje małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą i zakładają spółkę. Wówczas każdy z nich uiszcza składki z tytułu własnej działalności i nie musi się martwić, że ZUS naliczy jakieś dodatkowe opłaty.
Spółka cywilna z małżonkiem to jednak inwestycja podwyższonego ryzyka.
Dlaczego?
Wszystko wygląda świetnie, gdy małżonkowie się dogadują i układa im się zarówno w życiu prywatnym, jak i w interesach. Problem pojawia się, gdy tej zgody w obu obszarach brak.
Podział majątku wspólnego po rozwodzie, w sytuacji gdy małżonkowie prowadzą jeszcze spółkę cywilną, to najczęściej prawdziwa gehenna i rzadko spotykam się z sytuacją, że przebiega sprawnie i bezproblemowo. Tego rodzaju sprawy najczęściej ciągną się przed sądami latami i zazwyczaj kończą się “śmiercią” firmy.
Zatem nawet jeśli aktualnie uczucie między wami jest żywe i macie do siebie pełne zaufanie, to jako rozsądni przedsiębiorcy musicie przewidywać pewne scenariusze – także te najgorsze.
Więcej informacji o spółce z małżonkiem, dzieckiem lub inną rodziną znajdziesz tutaj: Spółka z małżonkiem, dzieckiem lub inną rodziną – jak to rozwiązać?
Czy odpowiada się za długi spółki zaciągnięte przez wspólnika?
Niestety tak. Kodeks cywilny stanowi wprost – za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.
Co oznacza solidarnie? Oznacza, że wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia od wszystkich wspólników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Wybór należy do wierzyciela. Zatem jeśli uzna, że jesteś bardziej wypłacalny niż twój wspólnik, może domagać się zwrotu od razu od ciebie.
Żadne postanowienia umowy spółki nie mogą zmienić tej zasady odpowiedzialności. Możecie się umówić, że ostatecznie w rozliczeniach między wami jako wspólnikami będzie odpowiadał “sprawca” całego zamieszania, jednakże osoba trzecia od początku może domagać się zapłaty od każdego z was.
Spółka cywilna jest zatem pod tym kątem ryzykowna. Istnieje wiele możliwości uregulowania tej kwestii, by zapewnić sobie bezpieczeństwo, ale o tym innym razem.
Czy można prowadzić własną firmę i jednocześnie być wspólnikiem w spółce?
Zasadniczo można, ale należy być ostrożnym. Przepisy nie przewidują w tym zakresie ograniczeń i jedna osoba może działać w wielu formach i w wielu spółkach jednocześnie.
Ograniczenia, jakie mogą się pojawić, narzucasz sobie sam – podpisując zakaz konkurencji lub gdy swoją działalnością konkurencyjną wyrządzasz spółce szkodę.
Zatem to, czy możesz prowadzić własną firmę i jednocześnie być wspólnikiem w spółce zależy od tego, czy zobowiązałeś się względem spółki do nieprowadzenia działalności konkurencyjnej. Jeśli nie, to zasadniczo masz wolną rękę w prowadzeniu własnej firmy poza spółką.
Pamiętaj jednak o niepisanej zasadzie lojalności wspólnika względem spółki (która może być nawet wprost wyrażona w umowie spółki). Jeśli swoim działaniem narażasz spółkę na straty (bo np. klienci kupują towary od ciebie, a nie od spółki), to możesz narazić się na odpowiedzialność odszkodowawczą. Istnienie podstaw odpowiedzialności wspólnicy działający w ramach spółki muszą ci jednak wcześniej udowodnić.
Nie widzę większych przeszkód, aby prowadzić firmę z innego obszaru działalności niż działalność spółki. Pamiętaj jednak, że własna firma nie może stanowić usprawiedliwienia do zaniedbywania obowiązków względem spółki.
Wyślij wiadomość na adres spolki@prakreacja.pl.
Podsumowanie
Zbierzmy w jedną zgrabną całość wszystkie informacje dotyczące spółki cywilnej, które przedstawiłem powyżej:
- możesz założyć spółkę cywilną z małżonkiem – nie ma ku temu przeciwwskazań,
- odpowiadasz za długi zaciągnięte przez wspólnika spółki,
- wierzyciel może domagać się od ciebie zapłaty bezpośrednio i od razu,
- możesz prowadzić własną firmę, będąc jednocześnie wspólnikiem spółki cywilnej,
- przejrzyj jednak wszystkie dokumenty, które podpisałeś czy nie ma tam zakazu konkurencji,
- jeśli prowadzisz działalność taką samą jak spółka, to uważaj, by nie wyrządzić jej szkody.
Newsletter
Interesuje cię tematyka spółek? Zapisz się na newsletter, by otrzymywać więcej artykułów takich jak ten
